14
Hafa foreldrar þínir, annað eða bæði,
mjaðmarbrotnað við lítilsháttar fall eða hnjask?
Já
Nei
Hefur þú brotið bein við lítilsháttar fall eða hnjask?
Já
Nei
Hefur þú tekið inn sykursteralyf (prednisolon, corti
sone o.s.frv.) í meira en þrjá mánuði?
Já
Nei
Hefur líkamshæð þín lækkað um meira en 3 cm?
Já
Nei
Neytir þú mikils áfengis reglulega?
Já
Nei
Reykir þú meira en 20 sígarettur á dag?
Já
Nei
Þjáist þú af langvarandi niðurgangi?
Já
Nei
Hefur þú einhvern tíma þjáðst af getuleysi,
minnkaðri kynhvöt, eða öðrum einkennum
tengdum litlu magni af karlkynshormóni í blóði?
Já
Nei
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Áhættupróf fyrir karla vegna beinþynningar
Þótt þú svarir einhverri þessara spurninga játandi, þýðir það ekki að þú
sért með beinþynningu. Greining á beinþynningu er einungis staðfest af
lækni með beinþéttnimælingu. Við mælum með því að þú sýnir þínum
lækni þetta próf og hann mun síðan greina þér frá því hvort nauðsynlegt
sé að skoða þig betur. Góðu fréttirnar eru þær að það er tiltölulega
auðvelt að greina beinþynningu og það er hægt að meðhöndla hana.
Fáðu upplýsingar hjá Beinvernd um það hvernig þú getur breytt lífsháttum
þínum og minnkað hættuna á að þú fáir beinþynningu.
Brothættir karlar
Það er ekki langt síðan að beinþynning var
viðurkennd sem algengur og alvarlegur
langvinnur sjúkdómur meðal karla en áður
einskorðaðist þekking og umfjöllun um
sjúkdóminn við konur. Það er ekki síst
hækkandi lífaldur sem hefur leitt til þess að
dregið hefur saman með kynjunum hvað
varðar brot af völdum beinþynningar. Þetta
er umhugsunarefni á Íslandi þar sem lífslíkur
karla eru hæstar í heimi eða yfir 78 ár og
ríflega fjórði hver karlmaður getur búist við
beinbroti eftir miðjan aldur ef tekið er mið af
Reykjavíkurrannsókn Hjartaverndar.
Áætlað er að allt að þriðjungur brota af völdum
bein-þynningar verði hjá körlum en því er spáð
að á komandi árum verði hlutfallsleg aukning
beinbrota af völdum beinþynningar meiri hjá
körlum en konum.
Karlar þurfa að gefa gaum að áhættuþáttum
beinþynningar. Reykingar, óhófleg áfengis-
neysla, erfðir, hreyfingarleysi eða lyf eins
og barksterar eru dæmi um áhættuþætti
beinþynningar hjá körlum. Karlar líkt og konur
sem brotna við lítinn áverka eru í sérstakri
áhættu. Ein besta leiðin til að staðfesta
beinþynningu og fylgja eftir árangri meðferðar
er mæling á beinþéttni með svonefndri DEXA-
aðferð.
Athyglisvert er að svo virðist sem karlar fari
hlutfallslega verr út úr beinbrotum vegna bein-
þynningar heldur en konur. Það hefur m.a.
verið sýnt fram á þetta í kjölfar mjaðmarbrota
þar sem afturför á líkamlegri færni og dauðsföll
eru algengari hjá körlum en konum. Það er því
fyllsta ástæða til að vekja karla til umhugsunar
um þessi mál og hvetja þá til beinverndar.
Fyrirbyggjandi aðgerðir gegn beinþynningu eru
ekki síður árangursríkar fyrir karla en konur.
Lífslíkur íslenskra karla eru
hæstar í heimi eða yfir 78 ár og
ríflega fjórði hver karlmaður
getur búist við beinbroti eftir
miðjan aldur ef tekið er mið
af Reykjavíkurrannsókn
Hjartaverndar.
Athyglisvert er að svo virðist sem
karlar fari hlutfallslega verr út úr
beinbrotum vegna beinþynningar
heldur en konur.
Vissir þú ...
... að beinþynning
er einkennalaus
þangað til bein
brotnar